Sussex

Bu tavuk et ve yumurta kombine bir ırktır. Bu cins pek çok ülkede popüler olan bir bahçe tavuğudur.

Sussex tavukları bilk kez ingiltere’de Roma istilasi döneminde üretildikleri düşünülmektedir. Sussx tavukların orjinal renkleri kahverengi, kırmızı ve beneklidir. Kümes hayvancılığı sektöründe büyük bir yeri olan sussex günümüz broiler cinsininde atası kabul edilmektedir. Kahverengi, buff, light, kırmızi, benekli, gümüş,, beyaz renkleri bulunmaktadır.

LIGHT SUSEX YUMURTA TAVUĞU ÖZELLIKLERİ

Sussex tavuğu iki amaçlı bir tavuk cinsidir ve kökeni Roma dönemi İngilteresi’ne (MS. 43) dayanır. Bu cins, pek çok ülkede popüler olan bir bahçe tavuğudur. Tavuğun sekiz farklı rengi vardır ve yeni renkler geliştirilmektedir. Aynı zamanda bu cinsin normal tavuklarının ¼ boyutunda bodur bir varyasyonu da vardır. Bodur bireyler de diğer Sussex tavuklarındaki sekiz renkten herhangi birisine sahip olabilir.

Tavuğunun Tarihçesi

Sussex tavuklarının ilk kez İngiltere’de Roma istilası (MS. 43) döneminde üretildikleri düşünülmektedir. Bilinen en eski cinslerden birisidir. İlk önceleri etlik olarak yetiştirilen bu cins hem et hem de yumurta açısından verimlidir. Orijinal renkleri kahverengi, kırmızı ve beneklidir. En yeni varyasyon gümüştür. 19. Yüzyılda ve 20. Yüzyıl başlarında Sussex etlik tavuk olarak pek çok kez ödül almıştır. Light Sussex varyasyonu ise 1930’lu yıllarda yumurta üretimi amaçlı popüler hale gelmiştir.

Bugün Sussex yetiştirici şovlarında, fuarlarda da oldukça popülerdir. Bahçe tavuğu olarak da yaygın beslenmektedir. Kümes hayvancılığı endüstrisinde büyük bir yeri olan Sussex günümüzün broiler (endüstriyel etlik tavuk) cinsinin de atası sayılmaktadır. Coronation Sussex varyasyonu Kral George’un taç giyme töreni onuruna üretilmiş bir varyasyondur ve günümüzde çok ender görülür. Avustralya’da Coronation Sussex ve Lavender Columbian varyasyonları popüler hale gelmektedir.

KULÜBÜ VAR MI?

GÖRÜNÜMÜ

Tavukların hepsi birbirinden farklıdır. Her renkte tavuk olabilir. Ancak bazı renkli Sussex tavuklarını ayırt etmek zordur.

Sussex tavuklarında bulunan renkler; kahverengi, buff, light, kırmızı, benekli (SPECKLED), gümüş, beyaz ve coronation.

Sussex tavuğu ne renkte olursa olsun zarif görünümlü, uzun, geniş ve düz sırtlı, dikdörtgen yapılı bir tavuktur. Kuyruk vücuda 45 derece açıda olmalıdır. Gözler koyu renk bireylerde kırmızı, daha açık renkli bireylerde ise turuncudur. Orta büyüklükte, dik bir ibikleri vardır. Cinsin tüm varyasyonlarında kulak memeleri kırmızı, bacaklar ve deri beyazdır. Horozlar 4.1 kg. civarı ağırlıktadır, dişilerse ortalama 3.2 kg. gelir. Kahverengi ve kırmızı varyasyonlar ender görülür, diğer renkler ise daha yaygındır.

LIGHT, BUFF VE GÜMÜŞ

Light Sussex beyaz bir gövdeye sahiptir, kuyruğu ve kanat uçları ise siyahtır. Boynu beyaz üzerine siyah şeritlidir ve çarpıcı bir görünümü vardır. Boyun etrafındaki tüyler siyah, tüy kenarları beyaz süslüdür.

Buff Sussex kızılımsı bir renge sahiptir. Light Sussex ise beyaz renktedir. Fazla güneşte kaldığında Sussex’in parlak tüy rengi solabilir.

Gümüş Sussex diğer varyasyonlarla benzer boyun yapısına sahiptir, gövdesi siyah, tüylerinin kenarları gümüş renkte süslüdür. Erkeklerin başlarında iri bir ibik vardır, dişilerde ise daha küçük ve tırtıklı bir ibik bulunur.

KIRMIZI SUSSEX

Kırmızı, kahverengiye çalan bir kırmızı renktedir. Boyun çevresi tüyleri ve erkeklerde sırt tüyleri daha parlaktır. Kuyruk siyah, kenarları kırmızıdır.

BEYAZ SUSSEX

Her yanı tamamen beyazdır ve oldukça ender bulunur.

BENEKLI (SPECKLED) SUSSEX

Benekli Sussex’in tüyleri maun rengi, siyah ve uçlarda beyazdır. Bazılarında her yıl tavuk tüy değiştirdikçe beyazlar artar. Benekli Sussex ABD’de en yaygın varyasyondur. İngiltere’de ise daha çok Light Sussex bulunur.

BUFF COLOMBIAN

Buff Colombian Sussex, Light Sussex ile benzerlik gösterir. Açık kahverengidir, sırtının üst kısımlarında ve Light Sussex ile aynı yerlerde siyah tüyleri de vardır.

CORONATION SUSSEX

Coronation Sussex, Light Sussex ile hemen hemen aynıdır ancak siyah beneklerin yerine Coronation’da gri/mavi benekler vardır. Bu gri/mavi ton yetiştiriciler tarafından “lavanta” olarak adlandırılır ve siyah rengi hafifleten bir gen nedeniyle meydana gelir. Az sayıda bulunan Coronation Sussex 2. Dünya Savaşı’nın ardından tamamen ortadan kalkmıştı. Ufak varyasyonu 1980’lerde yeniden üretildi, büyük varyasyonu ise günümüzde çok az sayıda bulunmaktadır. Buff Coronation varyasyonu ise çok nadirdir ve tanınmamaktadır.

Saf Sussex bazen siyah yerine beyaz desenli Colombian yavrular verir. Bu durum Coronation varyasyonundan bireyler lavanta genine sahip olduğu zaman görülür.

Lavanta Sussex biraz daha açık renklidir ve buff varyasyonu bulunmaz. Bu varyasyon da aynı zamanda Coronation olarak bilinir ve en iyi örnekleri Avustralya’da bulunur. Coronation Sussex’in bu versiyonu lavanta geni nedeniyle hep aynı tipte yavrular verir.

Sussex Tavuğunun Özellikleri

Sussex tavuğu atik ve uysal bir cinstir, her türlü ortama kolayca adapte olabilir. Serbest gezebildikleri ortamlarda da, kapalı ve dar alanlarda da rahattırlar. İnsanlardan çekinmezler. Geniş bir ortamda bakılırlarsa daha verimli ve sağlıklı ürerler. Bu cins, sıcak aylarda kuluçkaya yatar. Bu tavuklar iyi avcı toplayıcıdırlar, aynı zamanda çok hareketli ve cesurdurlar.

Ortalama ağırlıklar

Horoz	4.1 kg
Tavuk	3.2 kg
Yavru horoz	3.4 kg
Piliç (yarka)	2.7 kg

 

Bantam Sussex
Horoz	1.5 kg
Tavuk	1.1 kg

 

Kullanım alanları

YUMURTALAR

Sussex kümes hayvancılığında en verimli cinslerden birisidir. Renkleri açık kahve ile krem rengi arasında değişen büyük yumurtalar verirler. Bir dişi Sussex yılda 240 – 260 arası yumurta verebilir. Light ve Beyaz varyasyonları yumurta için en uygun olanlardır. Son zamanlarda zeytin yeşili renginde Light Sussex yumurtaları çıktıysa da bunlar oldukça az bulunmaktadır. Nesillerdir sergi/süs amaçlı yetiştirilen, yumurta verimliliğinden çok görsel özelliklerine önem verilmiş soylar normalden biraz daha az yumurta verebilir. Öte yandan pek çok yumurta açısından verimli soy bulunmaktadır.

ET

Sussex iyi bir etlik tavuktur. Cinsin tüm varyasyonları et için uygundur. Sussex civcivleri çabuk olgunlaşır, benekli en geç büyüyen varyasyondur. Sussex’ten çıkan karkas günümüzün klasik endüstriyel tavuğuna göre daha butlu ve büyüktür. 6 ay civarı kesime gidebilen yavru horozlar yumuşak kemikli ve bol etlidir.

Diğer tavuk çeşitlerimiz için burdan devam edebilirsiniz.